Bazterretako jeinua margotzen, artistaren begiradari argazkiak ateratzen. Carlos de Haes 1866 - 2017 Javier Landeras

03/12/2024 - 13/01/2025

Sentitzen duen pintzela eta pentsatzen duen kamera: Carlos de Haesen geografia sentimentala.

Carlos de Haesen oihaletako eszenatoki pintoreskoetara itzultzean eta bere argazki-kameraren tripodea duela mende bat baino gehixeago pintore hispanoflamenkoaren astoa egon zen leku zehatzean kokatzean, Javier Landerasek esperimentu filosofiko berezi bat proposatzen digu. Argazkilariaren begirada paisajistarenari gainjartzea lan argitzailea da, ez bakarrik naturaren arteari buruz, baita artearen naturari buruz ere. Bere interesa ez da irudikapen plastikoen fideltasuna errealitate fisikoarekin alderatzea, paisaia-pintura artifizio intelektuala dela ulertzea baizik. Haesen olioek zehaztasun topografiko handiagoa izan arren, pintzeletatik ateratako irudiak sortutako eszenak dira, arreta handiz aukeratuak efektu estetikoa eragiteko eta adierazpen artistikorako bide izateko. Landerasen kameraren lentearen bidez margotu zituen lekuei begiratzeak zuzendu egiten du begien bistakoa dena ahazteko dugun joera: paisaia aldartea da, eta, beraz, eraikuntza kulturala.

Landerasen argazkiek Haes inspiratu zuten inguru malkartsuen arnasa harrapatu nahi dute, eta, bide batez, haren koadroen aurrean sentitzen dena deszifratu. Lekuaren izaerari argazkiak ateratzea baino gehiago, garrantzi filosofiko handiko zenbait gairi buruz gogoeta eginaraztea da kontua: itxuren egia, kontenplazioaren esanahia, edertasunaren sendatzeko ahalmena edo denboraren ibilbidea. Helburua ez da erantzunak lortzea, galderak egitea baizik, eta ez da haien paisaiak kodetzen dituzten mezurik txikiena ere.

Landerasen argazki-esperimentuak Haes liluratu zuen leku horietan zer dagoen ulertzen laguntzen digu. In situ hautematen dena artistak margotzen duenarekin alderatzean, bere asmo ikusezinak eta euskal eta kantabriar paisaiaren irakurketa ikusgarri egiten dira. Bestela esanda, perspektiba-joko horrek aukera ematen digu bere lan-metodoa ikusteko eta bere lanbidean maisutasuna nola lortu zuen ulertzeko. Landerasen argazkien argitan, haren pinturek iraganeko profezien balioa hartzen dute, gure mundu modernoaren bideragarritasunari dagokionez.

 SANTIAGO BERUETE VALENCIA